Վիքիպեդիա

Ամառային օլիմպիական խաղեր 2012

(Վերահղված է Ամառային Օլիմպիական խաղեր 2012ից)

Ամառային Օլիմպիական խաղեր 2012, կամ XXX Օլիմպիական խաղեր և նույնպես հայտնի է որպես Լոնդոն 2012, որպես օլիմպիական խաղերը ընդունող քաղաք։ Օլիմպիական խաղերը մեկնարկել են 2012 թ. հուլիսի 27-ին Մեծ Բրիտանիայի մայրաքաղաք Լոնդոնում[1]։

Ամառային օլիմպիական խաղեր 2012
Изображение логотипа
ՏեսակԱմառային օլիմպիական խաղեր
Հյուրընկալող քաղաքԼոնդոն
Միացյալ ԹագավորությունՄեծ Բրիտանիա
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
ԿարգախոսՆերշնչել սերունդին
Բացումհուլիսի 27, 2012
ՋահակիրՔելում Էյրլի, Ջորդան Դաքիթ, Դեզիրե Հենրի, Քեթի Կիրկ, Քեմերոն ՄաքՌիչի, Էյդան Ռեյնոլդս և Ադել Թրեյսի
ԵրդվեցՄիկ Բասի, Սառա Ստիվենսոն և Էրիկ Ֆարել
ԲացեցԵղիսաբեթ II
Փակումօգոստոսի 12, 2012
Հիմնական իրադարձություններԱմառային Օլիմպիական խաղեր 2012-ի բացման արարողություն, 2012 թվականի Ամառային օլիմպիական խաղերի փակման արարողություն և Լոնդոնի հայտը 2012 օլիմպիական խաղերում
ՄարզադաշտԼոնդոն
ԿազմակերպիչԼոնդոնի օլիմպիական և պարալիմպիական խաղերի կազմակերպման կոմիտե
Մարզիկներ10 500 (հաշվարկված)
Մասնակից երկրներ197 (որակավորված)
205 (հաշվարկված)
Մեդալներ302 հավաքածու 26 մարզաձևում
ՆախորդԱմառային Օլիմպիական խաղեր 2008
ՀաջորդԱմառային Օլիմպիական խաղեր 2016
Կայքolympics.com/en/olympic-games/london-2012​(անգլ.)
 2012 Summer Olympics Վիքիպահեստում

Լոնդոնն առաջին քաղաքն էր, որը ընդունեց օլիմպիական խաղերը երեք անգամ[2][3], մինչ այս այստեղ անցկացվել են 1908 թ.-ի և 1948 թ.-ի ամառային օլիմպիական խաղերը[4][5]։

Քաղաքի ընտրություն

խմբագրել

2003 թ. հուլիսի 15-ին՝ մասնակից քաղաքների հայտերի ներկայացման վերջնաժամկետին, XXX Օլիմպիական խաղերն անցկացնելու դիմում էին ներկայացրել 9 քաղաքներ՝ Հավանան (Կուբա), Ստամբուլը (Թուրքիա), Լայպցիգը (Գերմանիա), Լոնդոնը (Մեծ Բրիտանիա), Մադրիդը (Իսպանիա), Մոսկվան (Ռուսաստանի Դաշնություն), Նյու Յորքը (ԱՄՆ), Փարիզը (Ֆրանսիա) և Ռիո դե Ժանեյրոն (Բրազիլիա)։ 2004 թ. մայիսի 18-ին Միջազգային Օլիմպիական Կոմիտեն հետագա պայքարի համար ընտրեց դրանցից 5-ը։

2005 թ. հուլիսի 6-ին՝ ՄՕԿ-ի 117-րդ նստաշրջանին, որը տեղի ունեցավ Սինգապուրում, ձայների մեծամասնությամբ հաղթեց Լոնդոնը առաջ անցնելով Մոսկվայից, Նյու Յորքից, Մադրիդից և Փարիզից[6]։

Քաղաքի ընտրության արդյունքները

Քաղաք Երկիր 1-ին փուլ 2-րդ փուլ 3-րդ փուլ 4-րդ փուլ
Լոնդոն   Մեծ Բրիտանիա 22 27 39 54
Փարիզ   Ֆրանսիա 21 25 33 50
Մադրիդ   Իսպանիա 20 32 31 -
Նյու Յորք   ԱՄՆ 19 16 - -
Մոսկվա   Ռուսաստանի Դաշնություն 15 - - -

Անցկացման վայրը

խմբագրել

Մինչ խաղերի բյուջետային հարցերը քննադատության տեղիք դարձան[7][8], նրանք ողջունվեցին հասարակության որոշ շերտի կողմից, որոնք կարծում էին, որ Լոնդոնի որոշ շրջաններ կզարգանան ընդունելով տարբեր մարզաձևեր և դա կնպաստի նաև շրջակա միջավայրի պահպանությանը[9]։ Հիմնական ուշադրությունը պետք է սևեռվեր նոր 200 հա Օլիմպիական այգու վրա, նախագծված արդյունաբերական շրջան Սթրաթֆորդում, Լոնդենի արևելքում[10]։ Խաղերը նաև կկայանան այլ վայրերում, որոնք նախապես ներկայացված են եղել։

Բացման արարողություն

խմբագրել
Հիմնական հոդված՝ Ամառային Օլիմպիական խաղեր 2012-ի բացման արարողություն

Բացման արարողությունը տեղի է ունենեցել հուլիսի 27-ին և կոչվել է «Հրաշքների կղզի» (անգլ.՝ The Isles of Wonder)։ Արարողության ռեժիսորն էր օսկարակիր Դեննի Բոյլը։ Խաղերը բացել է Մեծ Բրիտանիայի թագուհի Եղիսաբեթ IIը, իսկ արարողության վերջում երգել է Փոլ Մաքքարթնին։

Մարզաձևեր

խմբագրել

Օրացույց

խմբագրել
ԲԱ Բացման արարողություն ● Մրցաշարեր 1 Եզրափակիչներ ՓԱ Փակման արարողություն
Հուլիս / Օգոստոս 25
Չոր 		26
Հնգ 		27
Ուրբ 		28
Շաբ 		29
Կիր 		30
Երկ 		31
Երք 		1
Չոր 		2
Հնգ 		3
Ուրբ 		4
Շաբ 		5
Կիր 		6
Երկ 		7
Երք 		8
Չոր 		9
Հնգ 		10
Ուրբ 		11
Շաբ 		12
Կիր 		Մրցաշարեր
  Արարողություններ ԲԱ ՓԱ
  Նետաձգություն ● 1 1 ● ● ● 1 1 4
  Աթլետիկա 2 5 7 5 4 4 5 6 8 1 47
  Բադմենտոն ● ● ● ● ● ● 1 2 2 5
  Բասկետբոլ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 1 2
  Բռնցքամարտ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 3 ● 5 5 13
  Թիավարություն ● ● 1 1 2 ● ● 4 4 ● 4 16
  Հեծանվավազք 1 1 2 2 2 1 1 1 3 ● ● 2 1 1 18
  Ջրացատկ 1 1 1 1 ● ● 1 ● 1 ● 1 ● 1 8
  Ձիասպորտ ● ● ● 2 ● ● ● ● 1 1 2 6
  Սուսերամարտ 1 1 1 1 2 1 1 1 1 10
  Մականախաղ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 1 2
  Ֆուտբոլ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 ● 1 2
  Մարմնամարզություն ● ● 1 1 1 1 1 1 3 3 4 ● ● 1 1 18
  Հանդբոլ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 1 2
  Ձյուդո 2 2 2 2 2 2 2 14
  Ժամանակակից հնգամարտ 1 1 2
  Ակադեմիական թիավարություն ● ● ● ● 3 3 4 4 14
  Առագաստային սպորտ ● ● ● ● ● ● ● 2 2 2 1 1 1 1 10
  Հրաձգային սպորտ 2 2 1 1 1 1 2 2 1 2 15
  Լող 4 4 4 4 4 4 4 4 1 1 34
  Գեղալող ● ● 1 ● 1 2
  Սեղանի Թենիս ● ● ● ● 1 1 ● ● ● ● 1 1 4
  Թաեքվանդո 2 2 2 2 8
  Թենիս ● ● ● ● ● ● ● 2 3 5
  Տրիաթլոն 1 1 2
  Վոլեյբոլ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 1 ● 1 1 4
  Ջրագնդակ ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● 1 ● 1 2
  Ծանրամարտ 1 2 2 2 2 2 1 1 1 1 15
  Ըմբշամարտ 2 3 2 2 2 2 3 2 18
Ընդամենը մրցույթներ 12 14 12 15 20 18 22 25 23 18 21 17 22 16 32 15 302
Ընդհանուր 12 26 38 53 73 91 113 138 161 179 200 217 239 255 287 302
Հուլիս / Օգոստոս 25
Չոր 		26
Հնգ 		27
Ուրբ 		28
Շաբ 		29
Կիր 		30
Երկ 		31
Երք 		1
Չոր 		2
Հնգ 		3
Ուրբ 		4
Շաբ 		5
Կիր 		6
Երկ 		7
Երք 		8
Չոր 		9
Հնգ 		10
Ուրբ 		11
Շաբ 		12
Կիր 		Մրցույթներ

Մասնակից երկրներ

խմբագրել

Հայաստանը 2012 ամառային օլիմպիական խաղերում

խմբագրել
Հիմնական հոդված՝ Հայաստանը 2012 ամառային օլիմպիական խաղերում

Հայաստանը մասնակցեց օլիմպիադային 9 մարզաձևերով։ Հայաստանը ներկայացրեցին 25 մարզիկ մարզուհիներ, որոնց թվում՝

  • 4 մարզիկ - աթլետիկա
  • 1 - բռնցքամարտ
  • 7 - ըմբշամարտ
  • 1 - թաեքվանդո
  • 2 - լող
  • 6 - ծանրամարտ
  • 1 - հրաձգություն
  • 2 - ձյուդո
  • 1 - մարմնամարզություն

Խորհրդանիշեր

խմբագրել
 
Խաղերի պաշտոնական Օլիմպիական կրակի ջահը

Խաղերի պատկերանիշը իրենից ներկայացնում է 4 անկանոն բազմանկյուններ, որոնք խորհրդանշում են և նմանեցված են «2», «0», «1», «2» թվերին։ Մասերից մեկում գրված է Լոնդոն բառը, մյուսում օլիմպիական օղակները։ Պատկերանիշը գործածվում է 4 տարբերակի գույներով՝ կապույտ, կանաչ, նարնջագույն և դեղին։ Այն մշակվել է մոտ 1 տարի «Wolff Olins» ընկերության կողմից և արժեցել է 400,000 ֆունտ ստերլինգ։ Պատկերանիշի հետ կապված մի քանի երկրներում եղել են բողոքներ[11][12][13][14]։.

Թալիսմաններ

խմբագրել

Խաղերի թալիսմանները հայտարարվել են 2010 թ., մայիսի 19-ին[15]։ Ըստ հեղինակների դրանք պողպատի երկու կաթիլ են՝ Վենլոկը և Մանդեվիլը։ Նրանք այդպես են անվանվել Մաչ-Բենլոկ քաղաքի պատվին, որտեղ առաջին անգամ անցկացվել են Օլիմպիական խաղերի նման խաղեր և Սթոք-Մանդեվիլ գյուղի պատվին, որտեղ Մեծ Բրիտանիայում տարածքում առաջին անգամ անցկացվել են Հաշմանդամների Օլիմպիական խաղերը։ Թալիսմանները ունեն 1 աչք, նրանց գլխին հեծանվային սաղավարտներ են ու նրանց վրա պատկերված են խաղերի պատկերանիշը։

Մեդալներ

խմբագրել

Մեդալի տրամագիծը կազմում է 85 մմ, հաստություն՝ 7 մմ։ Քաշը՝ 375 - 400 գրամ։ Այս մեդալները Օլիմպիական խաղերի պատմության մեջ ամենամեծ մեդալներն են։ Թողարկվել է ընդհանուր թվով մոտ 2100 մեդալ։

Մեդալների հեղինակը դիզայներ Դեվիդ Ուոտկինսն է։ Դիմացի երեսին պատկերված է խաղերի պատկերանիշը շողերի մեջ, իսկ ետևի երեսին հաղթանակի աստվածուհի Նիկան և Թեմզա գետը։

Հիմն

խմբագրել

Օլիմպիադայի պաշտոնական հիմն է դարձել Մյուզ խմբի «Survival» երգը։ Երգը հնչելու է ինչպես պաշտոնական բացման արարողության ժամանակ, այնպես էլ բոլոր մրցանակաբաշխությունների ժամանակ։ Երգը նաև կօգտագործվի Օլիմպիադան հեռարձակող հեռուստաընկերությունների կողմից[16]։

Հովանավորներ

խմբագրել

Արդեն 2011 թ. Լոնդոնում մեկնարկեց Կոկա-Կոլա ընկերության կողմից կազմակերպված «Move to the beat» անվանում շոուն, որին մասնակցում էին մի շարք հայտնի մարզիկներ։

Անվտանգություն

խմբագրել

Օլիմպիական խաղերում անվտանգությունը պահպանելու համար Անգլիայի կառավարության կողմից ձեռնարկվել են մեծ քայլեր։ Անվտանգության միջոցառումներին նախատեսվում է ներգրավվել մոտ 40,000 մարդու՝ 13,000 ոստիկանի և 17,000 զինծառայողների։ Անվտանգության համար ծախսվող միջոցների բյուջեն կազմում է մոտ 500,000 ֆունտ ստերլինգ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ «Միջազգային օլիմպիական կոմիտե – Լոնդոն 2012». IOC. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2008 թ․-ի օգոստոսի 3-ին.
  2. ↑ «Կոուն խոստանում է, որ օլիմպիադան կհիշվի». BBC Sport. 2005 թ․ հուլիսի 6. Վերցված է 2008 թ․-ի օգոստոսի 3-ին.
  3. ↑ Աթենքը նույնպես ընդունել է միջազգային օլիմպիական կոմիտեի կողմից կազմակերպված երեք միջոցառում։ Սակայն 1906-ի խաղերը պաշտոնապես չեն համարվում օլիմպիական խաղեր ՄՕԿ-ի կողմից։
  4. ↑ Barden, Mark (2008 թ․ ապրիլի 26). «Լոնդոնի առաջին օլիմպիադան». BBC Sport. Վերցված է 2008 թ․-ի օգոստոսի 3-ին.
  5. ↑ «1948-ի Լոնդոնի օլիմպիական խաղերի ցուցահանդես». BBC History. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2008 թ․-ի օգոստոսի 3-ին.
  6. ↑ «Լոնդոն 2012. Ընտրություն». Միջազգային օլիմպիական կոմիտե. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2009 թ․-ի հոկտեմբերի 2-ին.
  7. ↑ «Լոնդոնի ծրագիրը առաջին հայացքից». BBC News. 2005 հունիսի 5. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  8. ↑ «Ինչ է Լոնդենյան օլիմպիադան։». politics.co.uk. 2008 ապրիլի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  9. ↑ «Օլիմպիական շինությունների շինարարություն». Լոնդոն 2012. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2009 թ․-ի հոկտեմբերի 2-ին.
  10. ↑ «Newham London: Օլիմպիական այգի». Newham-ի Լոնդոնյան գրասենյակ. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 ապրիլի 1-ին.
  11. ↑ «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 25-ին.
  12. ↑ http://lenta.ru/news/2011/02/28/lionzion/
  13. ↑ http://www.newsinfo.ru/news/2007-06-06/item/694271
  14. ↑ «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 25-ին.
  15. ↑ http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/olympic_games/london_2012/8690467.stm (անգլ.)
  16. ↑ http://www.sports.ru/others/cycle-racing/141694869.html
 
Այս հոդվածն ընտրվել է Հայերեն Վիքիպեդիայի օրվա հոդված:
Ստացված է «https://hy.wiki.x.io/w/index.php?title=Ամառային_օլիմպիական_խաղեր_2012&oldid=10084445» էջից